Đau bụng kinh là hiện tượng phổ biến với chị em phụ nữ trong kỳ kinh nguyệt. Mức độ đau bụng kinh như thế nào có thể khác nhau ở mỗi người, từ nhẹ đến dữ dội, ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc. Vậy khi nào cơn đau được coi là bình thường và khi nào cần đi khám? Cùng cauhoi.edu.vn giải đáp thắc mắc của bạn.
Đau bụng kinh là gì?
Đau bụng kinh, hay còn gọi là thống kinh, là thuật ngữ y khoa chỉ tình trạng co thắt, đau nhức ở vùng bụng dưới do sự co bóp của tử cung để đẩy lớp niêm mạc ra ngoài trong kỳ kinh nguyệt. Đây là hiện tượng sinh lý bình thường ở phụ nữ, tuy nhiên, nó cũng có thể gây ra nhiều phiền toái.
Theo Hiệp hội Sản Phụ khoa Hoa Kỳ (ACOG), hơn 50% phụ nữ trải qua cơn đau bụng kinh từ 1-2 ngày mỗi tháng. Thông thường, mức độ đau nhẹ, nhưng ở một số người, nó có thể khiến họ không thể thực hiện các hoạt động thường ngày.
Phân loại đau bụng kinh
Có hai loại đau bụng kinh chính:
- Nguyên phát: Là những cơn đau lặp đi lặp lại mỗi chu kỳ kinh nguyệt, không do bệnh lý. Cơn đau thường bắt đầu 1-2 ngày trước hoặc khi bắt đầu có kinh nguyệt, kéo dài 24-48 giờ và giảm dần. Các triệu chứng có thể kèm theo như: đau bụng dưới, lưng, đùi, buồn nôn, nôn, mệt mỏi, tiêu chảy. Đau bụng kinh nguyên phát thường giảm dần khi phụ nữ già đi hoặc sau sinh con.
- Thứ phát: Do bệnh lý ở cơ quan sinh sản nữ như u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung, lạc tuyến tử cung,… Cơn đau thường bắt đầu sớm hơn và kéo dài hơn so với bình thường, không kèm theo các triệu chứng khác như buồn nôn, nôn,…
Nguyên nhân gây đau bụng kinh
Khi trứng không được thụ tinh, tử cung sẽ co bóp để đẩy lớp niêm mạc và trứng ra ngoài. Quá trình co bóp này tạo áp lực lên mạch máu, khiến mô thiếu oxy và phóng ra các chất gây co thắt tử cung mạnh hơn, dẫn đến đau.
Bên cạnh đó, prostaglandin – chất trung gian hóa học – cũng được sản xuất nhiều hơn vào những ngày đầu hành kinh, khiến cơ tử cung co bóp nhiều hơn với lực mạnh hơn, làm tăng mức độ đau.
Một số bệnh lý có thể làm tăng mức độ nghiêm trọng của đau bụng kinh, bao gồm:
- U xơ tử cung;
- Lạc nội mạc tử cung;
- Bệnh tuyến tử cung;
- Hẹp cổ tử cung;
- Viêm vùng chậu.
Triệu chứng đau bụng kinh như thế nào?
Triệu chứng điển hình là đau âm ỉ hoặc quặn ở bụng dưới, có thể lan xuống vùng thắt lưng và đùi. Cơn đau thường xuất hiện 1-2 ngày trước hoặc trong thời gian hành kinh, mức độ cao nhất trong khoảng 24 giờ đầu rồi giảm dần sau 2-3 ngày.
Ngoài ra, có thể gặp các triệu chứng khác như: Buồn nôn; Đau đầu, chóng mặt; Mệt mỏi; Tiêu chảy hoặc táo bón;…
Đau bụng kinh: Khi nào cần đến bác sĩ?
Đau bụng kinh là hiện tượng phổ biến khi chị em phụ nữ đến kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên, nếu bạn gặp phải những tình huống sau, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và kiểm tra:
- Cơn đau dữ dội: ảnh hưởng đến sinh hoạt và công việc hằng ngày.
- Đau ngày càng tăng: có xu hướng trở nên nghiêm trọng hơn.
- Cơn đau dữ dội bất thường: mức độ đau dữ dội vượt xa so với những lần trước.
Chẩn đoán nguyên nhân đau bụng kinh
Tại cơ sở y tế, bác sĩ sẽ tiến hành các bước sau để chẩn đoán nguyên nhân đau bụng kinh:
- Thăm khám sức khỏe tổng quát và khám phụ khoa: Bác sĩ sẽ kiểm tra tổng thể sức khỏe và đánh giá tình trạng cơ quan sinh sản.
- Kiểm tra bất thường: Qua khám phụ khoa, bác sĩ có thể phát hiện những bất thường ở cơ quan sinh sản nếu có, giúp xác định nguyên nhân gây đau bụng kinh.
- Xét nghiệm bổ sung: Trong trường hợp nghi ngờ đau bụng kinh thứ phát liên quan đến bệnh lý, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện các xét nghiệm cần thiết để chẩn đoán chính xác hơn.
>>> Xem thêm 423 là gì?
Cách làm dịu cơn đau bụng kinh
Để xoa dịu cơn đau và nâng cao sức khỏe, chị em có thể áp dụng các giải pháp sau:
- Sử dụng biện pháp chườm ấm: Đặt túi chườm nóng hoặc chai nước ấm lên vùng bụng dưới để giúp giãn cơ, giảm co thắt và giảm đau hiệu quả.
- Tắm nước ấm: Ngâm mình trong bồn tắm nước ấm có thể giúp thư giãn cơ bắp, giảm căng thẳng và giảm đau bụng kinh.
- Tập luyện nhẹ nhàng: Các bài tập yoga, thiền hoặc đi bộ nhẹ nhàng giúp tăng cường lưu thông máu, giảm co thắt tử cung và giảm đau bụng kinh.
- Chế độ ăn uống lành mạnh: Bổ sung thực phẩm giàu vitamin, khoáng chất, chất xơ và hạn chế thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ để giảm các triệu chứng khó chịu.
- Ngủ đủ giấc và nghỉ ngơi hợp lý: Giúp cơ thể phục hồi và giảm căng thẳng, từ đó giảm thiểu cơn đau bụng kinh.
- Sử dụng thuốc giảm đau: Tham khảo ý kiến bác sĩ để được hướng dẫn sử dụng thuốc phù hợp và an toàn.
Phòng ngừa đau bụng kinh như thế nào?
Tuy không thể hoàn toàn ngăn chặn cơn đau bụng kinh, nhưng bạn có thể áp dụng một số cách để giảm thiểu sự khó chịu và bảo vệ sức khỏe của bản thân:
- Bổ sung đầy đủ dưỡng chất với chế độ ăn uống cân bằng, giàu vitamin, khoáng chất, axit béo omega-3, chất xơ và ít dầu mỡ giúp giảm co thắt tử cung, từ đó giảm đau bụng kinh.
- Tập luyện thể dục thể thao thường xuyên giúp tăng cường lưu thông máu, giảm căng thẳng, giải phóng endorphin – hormone giảm đau tự nhiên, và điều hòa nội tiết tố.
- Thay băng vệ sinh thường xuyên, vệ sinh vùng kín đúng cách trong kỳ kinh nguyệt để phòng ngừa viêm nhiễm.
- Tránh quan hệ tình dục: Việc quan hệ trong kỳ kinh nguyệt có thể làm tăng nguy cơ viêm nhiễm phụ khoa.
- Tầm soát và khám phụ khoa 6 tháng/lần: Phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề phụ khoa có thể giúp giảm đau bụng kinh do bệnh lý gây ra.
Nếu bạn gặp các triệu chứng bất thường như đau dữ dội, chảy máu quá nhiều, sốt hay ra khí hư có mùi hôi, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn. Hãy lắng nghe cơ thể và áp dụng những phương pháp phù hợp để giảm thiểu đau bụng kinh, giúp bạn có những ngày hành kinh thoải mái và vui vẻ.
