Nước biển có vị mặn là điều ai cũng biết thế nhưng tại sao nước biển lại mặn thì không phải ai cũng hiểu. Để giải đáp thắc mắc này, tinhte.edu.vn đã tổng hợp các thông tin liên quan trong bài viết dưới đây mời bạn đọc tham khảo.
Giải thích cặn kẽ tại sao nước biển lại mặn?
Chúng ta đều biết rằng nước biển rất mặn, mặn đến mức không thể sử dụng cho mục đích ăn uống và sinh hoạt hàng ngày.
Tại sao nước biển lại mặn?
Trong nước biển, có một tỷ lệ muối natri clorua (NaCl) chiếm khoảng 3.5%. Từ tỷ lệ này, chúng ta có thể ước lượng được lượng muối trong các đại dương lên đến khoảng 50 triệu tỷ tấn muối. Nếu ta rải toàn bộ lượng muối này lên bề mặt đất liền, độ dày của nó sẽ lên đến 152 mét.
Suốt hàng tỷ năm, muối đã được tích tụ trong các đại dương theo nhiều cách khác nhau. Một giả thuyết cho rằng mặn trong nước biển là hiện tượng có từ lâu và lượng muối này không thay đổi theo tuổi của Trái Đất. Sự biến đổi trong hàm lượng muối trong nước biển không cố định theo thời gian.
Theo dự đoán, nước biển sẽ trở nên càng mặn hơn do sự nóng lên của Trái Đất. Khi nhiệt độ tăng, lượng nước bốc hơi nhiều hơn và làm tăng lượng muối cũng như các khoáng chất trong nước biển.
Nguyên nhân xuất hiện muối trong nước biển
Muối trong nước biển là lý do khiến cho nước biển có vị mặn, nhưng muối này đến từ đâu?
Nguyên nhân xuất hiện muối trong nước biển
Núi lửa phun trào
Khoáng chất và muối tồn tại trong núi lửa hoạt động cả trên đất liền và dưới đại dương. Khi núi lửa phun trào, magma sẽ nâng cao nhiệt độ tầng nước dưới biển, làm tan các khoáng chất và muối trong đất đá. Những khoáng chất này sau đó hòa tan vào nước biển, làm tăng hàm lượng muối.
Nước bay hơi do nhiệt độ tăng
Nhiệt độ cao khiến nước trong sông và biển bay hơi, nhưng muối và khoáng chất không bay hơi cùng nước. Do đó, khi nước bay hơi, muối được cô đặc lại. Theo thời gian, hàm lượng muối tăng lên, làm cho nước biển trở nên mặn hơn.
Dòng nước chảy ra biển từ đất liền
Lượng muối lớn trong nước biển đến từ các lớp đất bị xói mòn hoặc từ các dòng nước chảy ra từ sông trên đất liền. Khi nước mưa rơi xuống, nó hòa tan muối từ đá và cuốn chúng vào các dòng sông, sau đó đổ vào biển. Muối tích tụ theo dòng chảy, khiến cho nước biển mặn hơn.
Ngoài ra, lượng muối trong nước biển còn tăng do các trận lũ lụt. Trận mưa lớn ở khu vực gần bờ biển sẽ đổ vào đại dương, hòa tan muối từ đất và mang vào biển. Muối này sẽ ở lại khi nước bay hơi, làm tăng hàm lượng muối trong nước biển.
Độ mặn của các đại dương có giống nhau không?
Theo các nhà đại dương học đã nghiên cứu và đo lường độ mặn cũng như nồng độ của một số thành phần đặc biệt trong nước biển như Magie, NaCl, Natri, độ mặn của nước biển tại các đại dương không đồng nhất. Điều này phụ thuộc vào nồng độ của các khoáng chất trong nước biển.
Độ mặn của các đại dương không đồng nhất
Sự biến đổi về độ mặn của nước biển phụ thuộc vào nhiều yếu tố khác nhau, bao gồm mức độ bay hơi, sự bão hòa hoặc giải phóng của các chất tan, lượng nước từ các sông, hồ, lượng mưa, gió, sóng biển, hải lưu và tuyết rơi đây là những yếu tố quan trọng hơn cả.
Ở các vùng cực, nước biển không mặn bằng những vùng khác do mỗi năm có một lượng lớn băng tan. Lượng nước này đã làm cho nước biển dễ bị loãng, giảm độ mặn. Trong khi đó, ở các vùng nhiệt đới gần xích đạo, nhiệt độ cao làm tăng lượng hơi nước bay lên, làm cho nước biển trở nên mặn hơn.
Vùng biển có độ mặn cao nhất (khoảng 40%) nằm ở khu vực Vịnh Ba Tư và Biển Đen. Đây là hai khu vực có tốc độ bay hơi cao nhất. Nếu so sánh các đại dương với nhau, nước biển ở Đại Tây Dương có độ mặn lớn nhất. Riêng Bắc Đại Tây Dương, Biển Sargasso với diện tích khoảng 5,18 km2 là khu vực có độ mặn cao nhất. Nguyên nhân là do nhiệt độ ở đây khá cao, khoảng 28 độ C.
Tại sao nước biển vẫn mặn khi có nước ngọt chảy ra biển?
Câu hỏi về lý do nước biển vẫn mặn khi có dòng nước ngọt chảy ra biển là một câu hỏi rất thú vị mà các nhà khoa học vẫn đang nỗ lực tìm kiếm câu trả lời theo thời gian.
Thông tin thống kê cho thấy rằng, lượng nước ngọt từ các con sông lớn như Amazon, Mississippi, Mê Kông… đều đổ vào Thái Bình Dương, Đại Tây Dương… và mặc dù vậy, nước biển vẫn mặn.
Tại sao nước ngọt không làm nước biển loãng? Câu trả lời có thể nằm ở sự mặn của nước biển, được hình thành từ nhiều quá trình tự nhiên khác nhau giúp lượng muối trong đại dương chỉ là một trong những yếu tố nhỏ góp phần vào độ mặn của nước biển.
Tại sao nước ngọt không làm nước biển loãng
Từ thời kỳ sơ khai, đại dương cổ đại chỉ chứa một lượng muối rất nhỏ và nước biển không có độ mặn như ngày nay cho đến khi các trận mưa lớn xảy ra trên Trái Đất hàng triệu năm trước đây, giúp phá vỡ các lớp địa chất và vận chuyển các loại khoáng sản vào biển.
Do đó, đại dương ngày nay đã trở nên mặn hơn rất nhiều, ước tính có khoảng 225 triệu tấn chất rắn hòa tan cùng với 532 triệu tấn trầm tích từ các con sông, suối từ Mỹ, làm cho nước biển ngày càng mặn hơn.
Các chuyên gia ước tính rằng, các con sông trên thế giới mang theo 4 tỷ tấn muối khoáng hòa tan đổ ra biển mỗi năm và lượng muối này sẽ hình thành các lớp trầm tích mới và nằm lại dưới đáy đại dương. Chính vì vậy, lượng muối vào và ra khỏi đại dương ở tất cả các vùng trên Trái Đất đều đang duy trì sự cân bằng đến thời điểm hiện tại.
Tuy nhiên, lượng muối đi vào từ các đại dương dưới dạng hòa tan và đi ra dưới dạng trầm tích vẫn chưa đủ để giải thích tại sao nước biển lại có độ mặn như hiện nay.
Những thông tin trên hy vọng sẽ giúp bạn hiểu được lý do tại sao nước biển lại mặn. Để có thêm nhiều bài viết hữu ích hơn, hãy thường xuyên ghé thăm tinhte.edu.vn nhé.
